Łopata - jest jak każdy widzi
: czw 01 paź 2009, 13:56
Celem dzisiejszej pogadanki będzie bliższe przyjrzenie się łopatom i szpadlom używanym we wczesnym średniowieczu 
Na treningu zwróciliśmy z Przemem uwagę na to że do wszystkich prac obozowych mamy już w większości narzędzia, czy to siekiery, noże, kociołki czy co tam jeszcze(pomijam tutaj przedmioty specjalistyczne jak ciosła, ośniki itp.) natomiast bierzemy ze sobą niehistoryczne szpadle, które swoją drogą łatwo zapomnieć przez przypadek. Doszliśmy do wniosku że gdyby wystrugać taką łopatę to z racji faktu samego jej posiadania nie byłaby nigdy zapomniana Ale jak wyglądała taka łopata? Czy wszystkie były takie same?
Łopata jest jednym z najstarszych, najprostszych i najbardziej rozpowszechnionych narzędzi w europie. W nowogrodzkich wykopaliskach znaleziono fragmenty ub całość ponad 180 różnych rodzajów łopat i szpadli. Można je podzielić na 4 grupy:
1: Zaliczmy tu łopaty służące do rzeczywistego kopania czyli po polsku szpadle. Celem ich działania była praca w głąb ziemi. Najczęstsze kształty: trapezowate, prostokątne, trójkątne. Cześć robocza najczęściej zaokrąglona ew. prosta. Szerokość 12-16 wysokość 25-30. niektóre z łopat posiadały okucia metalowe z dwóch części metalu (nie wiem jakiego) zgrzewnych ze sobą. Kolejną cechą szpadla była cześć służąca do wbijania szpadla w ziemię stopą, najczęściej tylko z jednej strony, nie tak jak w dzisiejszych szpadlach, prawdopodobnie po to żeby uodpornić konstrukcje. Długość uchwytu wynosiła około 80-95 cm. Takie szpadle używane były przy robotach ziemnych - budowie wałów, rowów ścian.
2: Grupa ta obejmuje łopaty służące do przerzucania produktów sypkich czyli po polsku dzisiejsze łopaty Kształt zawsze prostokątny i niezaostrzony, brak okuć metalowych. Szerokość tarczy wahała się od 17-27 cm, wysokość 25-40 cm. Wśród znalezisk takich "szufli" najczęściej można zaobserwować wykonanie z dwóch elementów: uchwytu i dołączonego do niego za pomocą kołków i linek "nabieraka". Tylko jeden obiekt archeo był stworzony inaczej, bez rozdzielenia na dwie części.
3: Trzecia grupa składa się z łopata do śniegu. Ich format jest identyczny jak tych w drugiej grupie, z tą tylko różnicą, że szerokość wynosiła 35 cm i wysokości 50. Ponadto zostały one zrobione cieńsze i lżejsze niż wszystkie inne łopaty.
4: Łopaty czwartej grupy różniły się istotnie od wszystkich poprzednich, jak również celu użycia. Przeznaczone do załadunku i rozładunku chleba z pieca. Tarcza miała kształt koła lub owalny, szerokość 27 cm, wysokość 35-37 cm.
--------
Analiza gatunków drewna wykorzystywanych do produkcji łopat, wykazała, że dla robót ziemnych był używany wyłącznie dąb, jako drewno najbardziej wytrzymałe i twarde. Dla pozostałych gatunków mogą być stosowane inne rodzaje drewna, jak i miękkie drewno liściaste.
Wykorzystałem materiały z http://asgard.tgorod.ru/libri.php3?cont=_showel
Na treningu zwróciliśmy z Przemem uwagę na to że do wszystkich prac obozowych mamy już w większości narzędzia, czy to siekiery, noże, kociołki czy co tam jeszcze(pomijam tutaj przedmioty specjalistyczne jak ciosła, ośniki itp.) natomiast bierzemy ze sobą niehistoryczne szpadle, które swoją drogą łatwo zapomnieć przez przypadek. Doszliśmy do wniosku że gdyby wystrugać taką łopatę to z racji faktu samego jej posiadania nie byłaby nigdy zapomniana
Ale jak wyglądała taka łopata? Czy wszystkie były takie same?
Łopata jest jednym z najstarszych, najprostszych i najbardziej rozpowszechnionych narzędzi w europie. W nowogrodzkich wykopaliskach znaleziono fragmenty ub całość ponad 180 różnych rodzajów łopat i szpadli. Można je podzielić na 4 grupy:
1: Zaliczmy tu łopaty służące do rzeczywistego kopania czyli po polsku szpadle. Celem ich działania była praca w głąb ziemi. Najczęstsze kształty: trapezowate, prostokątne, trójkątne. Cześć robocza najczęściej zaokrąglona ew. prosta. Szerokość 12-16 wysokość 25-30. niektóre z łopat posiadały okucia metalowe z dwóch części metalu (nie wiem jakiego) zgrzewnych ze sobą. Kolejną cechą szpadla była cześć służąca do wbijania szpadla w ziemię stopą, najczęściej tylko z jednej strony, nie tak jak w dzisiejszych szpadlach, prawdopodobnie po to żeby uodpornić konstrukcje. Długość uchwytu wynosiła około 80-95 cm. Takie szpadle używane były przy robotach ziemnych - budowie wałów, rowów ścian.
2: Grupa ta obejmuje łopaty służące do przerzucania produktów sypkich czyli po polsku dzisiejsze łopaty
Kształt zawsze prostokątny i niezaostrzony, brak okuć metalowych. Szerokość tarczy wahała się od 17-27 cm, wysokość 25-40 cm. Wśród znalezisk takich "szufli" najczęściej można zaobserwować wykonanie z dwóch elementów: uchwytu i dołączonego do niego za pomocą kołków i linek "nabieraka". Tylko jeden obiekt archeo był stworzony inaczej, bez rozdzielenia na dwie części.
3: Trzecia grupa składa się z łopata do śniegu. Ich format jest identyczny jak tych w drugiej grupie, z tą tylko różnicą, że szerokość wynosiła 35 cm i wysokości 50. Ponadto zostały one zrobione cieńsze i lżejsze niż wszystkie inne łopaty.
4: Łopaty czwartej grupy różniły się istotnie od wszystkich poprzednich, jak również celu użycia. Przeznaczone do załadunku i rozładunku chleba z pieca. Tarcza miała kształt koła lub owalny, szerokość 27 cm, wysokość 35-37 cm.
--------
Analiza gatunków drewna wykorzystywanych do produkcji łopat, wykazała, że dla robót ziemnych był używany wyłącznie dąb, jako drewno najbardziej wytrzymałe i twarde. Dla pozostałych gatunków mogą być stosowane inne rodzaje drewna, jak i miękkie drewno liściaste.
Wykorzystałem materiały z http://asgard.tgorod.ru/libri.php3?cont=_showel
- tkanina Bayeux
- łopaty z dawnego NRD
łopata z Vorbasse
- łopata z napisem runicznym z Grenlandii
teraz zaczekajmy na glosy reszty i pokusimy sie o cos takiego. Musimy caly czas przec do przodu. Bo stac w miejscu to tak jakby sie cofac.